Yayın Etiği ve Malpraktis Bildirimi
UPUES Dergi Yayın Etiği Beyanı, büyük ölçüde Yayın Etiği Komitesi (COPE) tarafından geliştirilen kılavuz ve standartlara dayanmaktadır. Derginin yazarları, hakemleri ve editörlerinin ilgili görev ve beklentileri aşağıda belirtilmiştir.
Yazarların Sorumlulukları
UPUES Dergi’ye bir makale göndererek, yazar(lar) makalenin kendilerine ait, orijinal bir çalışma olduğunu ve daha önce yayınlanmadığını veya şu anda başka bir yerde yayınlanmak üzere değerlendirilmediğini garanti eder. Ayrıca, makalede yer alan ve kendilerine ait olmayan fikir ve/veya kelimelerin kaynaklarının uygun atıflar ve/veya alıntılar yoluyla uygun şekilde atfedildiğini kabul ederler.
Bir yazar normalde, aynı araştırmayı tanımlayan makaleleri birden fazla dergide veya yayın yerinde yayınlamamalıdır. Bu tür gereksiz yayınlar genellikle etik olmayan yayıncılık davranışı olarak kabul edilir ve fark edilmesi halinde değerlendirilmekte olan bir makalenin reddedilmesine veya yayınlanmış bir makalenin geri çekilmesine neden olabilir.
Özgün araştırmaları rapor eden makalelerin yazarları, yapılan çalışmanın doğru bir açıklamasını, önemine ilişkin objektif bir tartışma eşliğinde sunmalıdır. Temel veriler makalede doğru bir şekilde temsil edilmelidir. Makale, başkalarının çalışmayı tekrarlamasına izin vermek için yeterli ayrıntı ve referans içermelidir. Sonuçların uydurulması ve hileli veya bilerek yanlış beyanda bulunulması etik dışı davranış teşkil eder ve bir makalenin reddedilmesine veya geri çekilmesine neden olabilir.
Makalenin ticari yazılım, donanım veya diğer ürünlerle ilgili olduğu durumlarda, yazarlar makalenin başında ya herhangi bir çıkar çatışması olmadığını belirten ya da olası çatışmanın niteliğini açıklayan bir beyana yer vermelidir. Araştırma için tüm mali destek kaynakları da makalede açıklanmalıdır.
Makalenin yazar(lar)ı, makalenin dergide yayınlanmak üzere kabul edilmesi halinde, yayınlanan makalenin telif hakkının Creative Commons "Attribution 4.0 International" lisansı kullanılarak alınacağını kabul eder. Bu lisans, başkalarının telif hakkıyla korunan çalışmayı ve buna dayalı türev çalışmaları belirli koşullar altında serbestçe kopyalamasına, dağıtmasına ve sergilemesine izin verir.
Yazarlar, telif hakkına sahip olmadıkları herhangi bir resim veya sanat eserini makalelerine dahil etmek veya bu tür resim veya sanat eserlerini makalelerine dahil etmek için yazılı izin almaktan sorumludur. Telif hakkı sahibi, resim(ler)in veya sanat eserinin Creative Commons "Attribution 4.0 International" lisansı altında makalenin bir parçası olarak çevrimiçi olarak serbestçe erişilebilir hale getirileceğinden açıkça haberdar edilmelidir.
Yazarların isimleri makaleye katkı sırasına göre listelenmelidir ve tüm yazarlar kendi katkılarının sorumluluğunu üstlenir. Yalnızca önemli bir katkıda bulunan kişiler yazar olarak listelenmelidir; katkıları dolaylı veya marjinal olanlar (örneğin, çalışmanın taslaklarını gözden geçiren veya düzeltme yardımı sağlayan meslektaşlar veya süpervizörler ve araştırma enstitüleri/merkezleri/laboratuvarlarının başkanları) makalenin sonunda, Referans Listesinden hemen önce bir "Teşekkür" bölümünde belirtilmelidir. Sorumlu yazar, tüm uygun ortak yazarların ve uygun olmayan hiçbir ortak yazarın makaleye dahil edilmediğinden ve listelenen tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onayladığından ve yayınlanmasını kabul ettiğinden emin olmalıdır.
Bir yazar, dergide yayınlanmış bir makalesinde önemli bir hata veya yanlışlık fark ederse, editörleri derhal bilgilendirmek ve makaleyi düzeltmek veya uygun şekilde geri çekmek için onlarla işbirliği yapmakla yükümlüdür.
Hakemlerin Sorumlulukları
UPUES Dergideki hakemler dergi için gönüllü olarak çalışmaktadır. Bu kişilerin çoğunun tam zamanlı bir işte çalıştığı göz önüne alındığında yaptıkları hakemlik faaliyetleri zorunlu olarak, birinci öncelikleri olmamalıdır. Hakemler, kendi takdirlerine bağlı olarak, örneğin mevcut iş yükleri ve/veya diğer taahhütleri bir incelemeyi zamanında tamamlamalarını ve mevcut zaman diliminde görevin hakkını vermelerini engelliyorsa, belirli makaleleri inceleme davetlerini reddetmekte özgürdürler. Ayrıca, kendilerini yeterli hissetmedikleri makale inceleme görevlerini kabul etmemelidirler.
Makale inceleme görevlerini kabul eden hakemlerin normalde incelemelerini bir ay içinde sunmaları beklenir. İncelemeyi gerçekleştirmek için gerekli uzmanlığa sahip olmadıkları veya incelemeyi gerçekleştirirken potansiyel bir çıkar çatışması yaşayabilecekleri (örneğin, makale ile ilişkili yazarlar, kurumlar veya şirketlerden herhangi biriyle rekabetçi, işbirliğine dayalı veya diğer ilişkiler veya bağlantılardan kaynaklanan) herhangi bir aşamada anlaşılırsa, kendilerini görevden çekmelidirler.
Hakemler tarafından hakemlik süreci boyunca elde edilen ayrıcalıklı bilgi veya fikirler gizli tutulmalı ve kişisel çıkar için kullanılmamalıdır. İnceleme için alınan tüm makaleler gizli belgeler olarak ele alınmalı ve Editör kurulu tarafından izin verilmedikçe başkalarına gösterilmemeli veya tartışılmamalıdır.
Hakemlerden, değerlendirmelerini yaparken mümkün olduğunca objektif davranmaları ve yazar(lar)a yönelik kişisel eleştirilerde bulunmaktan kaçınmaları istenir. Görüşlerini açıkça ifade etmeleri, yapılan tüm önerileri açıklamaları ve gerekçelendirmeleri teşvik edilmektedir. Yazar(lar)ın çalışmalarını geliştirmelerine yardımcı olmak için, makale kendi görüşlerine göre yayınlanabilir olmasa bile, her zaman ayrıntılı ve yapıcı geri bildirim sağlamaya çalışmalıdırlar.
Hakemler, incelemelerinde yazar(lar) tarafından atıfta bulunulmayan ilgili yayınlanmış çalışmaları ve kaynakların uygun şekilde atfedilmediği durumları tespit etmelidir. Değerlendirilmekte olan bir makale ile haberdar oldukları diğer yayınlanmış makale veya bildiriler arasındaki önemli benzerliklerin yanı sıra, makalede rapor edilen araştırmanın etik açıdan kabul edilebilirliğine ilişkin endişelerini sorumlu editörün dikkatine sunmalıdırlar.
Editörlerin Sorumlulukları
UPUES Dergiye gönderilen bir makalenin yayınlanıp yayınlanmayacağına karar verme konusunda nihai sorumluluk dergiye aittir ve bunu yaparken yayın kurulu tarafından belirlenen dergi politikaları tarafından yönlendirilir ve telif hakkı ihlali ve intihal ile ilgili olarak o sırada yürürlükte olan yasal gerekliliklerle sınırlandırılır. Editör, yayın kararlarını verirken Yardımcı Editör ve editör ekibinin diğer üyelerinin yanı sıra hakemlere de danışabilir.
Editörler, yazar(lar)ın çalışmaları entelektüel içerikleri açısından değerlendirecektir. Değerlendirilmekte olan bir makale hakkındaki hiçbir bilgiyi yazar(lar), hakemler ve potansiyel hakemler ve bazı durumlarda dergi yayın kurulu üyeleri dışında kimseye açıklamayacaklardır. Ayrıca editörler, bir makalenin yazar(lar)ının kimliğini o makalenin hakemlerine açıklamayarak kör hakemlik sürecinin bütünlüğünü sağlamak için her türlü çabayı gösterecektir.
Bir makaleyi yayınlanmak üzere değerlendirirken, makalenin titizliği, sunum kalitesi ve insanlığın bilgi birikimine katkısı ile ilgili standart kriterleri göz önünde bulundurmanın yanı sıra, editörler ayrıca rapor edilen araştırmanın yürütülmesinde etik zararların en aza indirildiğine dair kanıt arayacaktır. Söz konusu çalışmanın yararlarının zararlarından daha ağır basıp basmadığını sorgulayacaklardır UPUES Dergi herhangi bir ülkeden makale gönderilmesini memnuniyetle karşıladığından, araştırma etiği ve etik onaya ilişkin yasa ve yönetmeliklerin dünya çapında farklılık gösterdiğini kabul etmek gerekir. Bu nedenle, editörlerin yazar(lar)dan bu konuda açıklama istemesi ve araştırmayı onaylayan ilgili kurumsal etik komite veya kuruldan bir mektup temin etmelerini talep etmesi gerekebilir.
Editörler, UPUES Dergide yayımlanmış makaleleri geri çekmeyi, bu makalelerle ilgili endişe beyanında bulunmayı ve düzeltmeler yapmayı değerlendirirken CORE'un Makaleleri Geri Çekme Kılavuzuna göre hareket edecektir. CORE'un Araştırma Dürüstlüğü Vakalarında Araştırma Kurumları ve Dergiler Arasındaki İşbirliğine ilişkin tavsiyeleri doğrultusunda araştırma kurum ve kuruluşlarıyla yakın bir şekilde çalışmayı taahhüt etmektedirler.
Etik Gözetim
Tıp gibi diğer alanlarda olduğu gibi eğitim bilimlerinde de araştırmacılar, insan denekleri kullanırken, hassas popülasyonlar üzerinde çalışırken veya gizli verileri ele alırken bazı etik kurallara uymak zorundadır. Dergi, İngiliz Eğitim Araştırmaları Derneği (BERA) tarafından yayımlanan Eğitim Araştırmaları Etik İlkelerini benimsemektedir. Dergiye makalelerini gönderecek yazarların bu etik ilkeleri benimsemelerini ve araştırma süreçlerinde uygulamalarını teşvik ediyoruz.
Nitel ya da nicel yaklaşımlar kullanarak katılımcılardan veri toplamayı gerektiren araştırmalar, insan ve hayvanların deneysel veya diğer bilimsel amaçlarla kullanıldığı araştırmalar, insanlar üzerinde yapılan klinik araştırmalar, hayvanlar üzerinde yapılan araştırmalar ve kişisel verilerin korunması kanunu gereğince retrospektif araştırmalarda Etik Kurul Onayı gereklidir. Bu tür araştırma makalelerinde Etik Kurul Onayı'na ilişkin bilgilere ilgili bölümlerde yer verilmesi ve araştırma ve yayın etiğine uyulması gerekmektedir.
Denek Onayı
Dergi, yazarlar/araştırmacılar için çalışmalara katılanlardan yayın iznini nasıl beyan etmeleri gerektiğini belirten yönergeleri takip eder. Katılımcıların kişisel bilgilerini veya verilerini yayına dahil etmek için yazarlar tarafından uygun onaylar alınmalı ve kişisel bilgilerin gizliliği ve güvenliği ile ilgili yasa ve yönetmeliklerin tüm gerekliliklerini karşılamalıdır.
Aşağıdakileri sağlamak yazarların/araştırmacıların sorumluluğundadır:
- Herhangi bir resim, video veya tanımlanabilir başka bir biçimde görünen katılımcılar veya bireyin adına hareket edecek yasal vasileri yazılı onaylarını vermelidir. Verilerinin kullanılabileceği tüm koşullar hakkında bilgilendirilmelidirler. Yazarlar tarafından saklanan tüm yazılı izinler talep üzerine yayıncıya verilmelidir.
- Yazılı onayı alınmayan hiçbir veri yayında kullanılmamalıdır.
- Yazılı onaylar, Veri Koruma ve Gizlilik Yasalarının tüm gerekliliklerini yerine getirmelidir.
- İsim, adres, doğum tarihi gibi kişisel bilgiler yayında kullanılmamalıdır, bu nedenle raporlama için çok önemli değilse tanımlayıcı detaylar yayına dahil edilmemelidir.
